พระโพธิสัตว์วัชรปาณี หรือ พระวัชรปาณีโพธิสัตว์

พระโพธิสัตว์วัชรปาณี หรือ พระวัชรปาณีโพธิสัตว์

(สันสกฤตและบาลี: Vajirapāṇi, แปลว่า "[ผู้มี]วัชระ[ใน]มือ")

เป็นหนึ่งในพระโพธิสัตว์ที่เก่าแก่ที่สุดในธรรมเนียมมหายาน เชื่อว่าเป็นผู้ปกป้องและผู้นำทางของพระโคตมพุทธเจ้า

ปรากฏพระวัชรปาณีมากในประติมานวิทยาพุทธเป็นหนึ่งในสามเทวดาหรือพระโพธิสัตว์ผู้ปกป้องหรือรายล้อมพระพุทธเจ้าที่ปรากฏทั่วไปและเก่าแก่ที่สุด

โดยแต่ละองค์เป็นตัวแทนของอำนาจของพระพุทธเจ้าที่ต่างกัน คือ พระมัญชุศรีแทนปัญญาของพระพุทธเจ้าทั้งปวง, พระอวโลกิเตศวรแทนเมตตาของพระพุทธเจ้าทั้งปวง และพระวัชรปาณีปกป้องและแทนพลังอำนาจของพระพุทธเจ้าทั้งปวง และปัญจตถาคต

พระวัชรปาณีเป็นหนึ่งในธรรมปาละ (ธรรมบาล) ตามคติมหายาน รวมถึงปรากฏเป็นเทวดาในพระไตรปิฎกภาษาบาลีตามคติเถรวาท

นอกจากนี้ยังปรากฏการบูชาในสังฆารามเส้าหลิน, พุทธแบบทิเบต และนิกายสุขาวดี โดยทั่วไปมักพบพระวัชรปาณีในฐานะผู้พิทักษ์ธรรม (ธรรมบาล) ในสังฆารามของจีน ญี่ปุ่น และเกาหลี ประดิษฐานตามประตูทางเข้าออกของวัด นอกจากนี้ยังปรากฏการเกี่ยวข้องกับพระอจละ ในฐานะผู้ถือวัชระ

พระวัชรปาณีในรูปมนุษย์มักแสดงในรูปถือวัชระในมือขวา บางครั้งปรากฏเรียกว่าพระฌานิโพธิสัตว์ ซึ่งเทียบเท่าพระอักโษกภัย พระฌานิพุทธะองค์ที่สอง

ส่วนปางปรากฏในรูปพระอาจารย-วัชรปาณี (Acharya-Vajrapani) เป็นปางหลัก ซึ่งเป็นพระวัชรปาณีในฐานะธรรมบาล (ผู้ปกป้องธรรม) โดยทั่วไปปางนี้มักแสดงดวงตาที่สาม, ฆัณฏา (กระดิ่ง) และ ปาศ (บ่วง) บางครั้งปรากฏในรูปพระนิลัมพร-วัชรปาณี (Nilambara-Vajrapani) ในรูปยิดัม หนึ่งศีรษะและสี่มือ ถือวัชระ และย่ำบนตัวบุคคลที่นอนบนงู ส่วนพระมหาจักร-วัชรปาณี (Mahacakra-Vajrapani) มักแสดงในรูปยิดัมเช่นกัน แต่มีสามศีรษะและหกแขน ถือวัชระและงูในขณะที่ย่ำบนพระพรหม และ พระศิวะ หากปรากฏร่วมกับรูปสตรีจะปรากฏในรูปของยับ-ยุม พระอจละ-วัชรปาณี (Acala-Vajrapani) ปรากฏเป็นรูปมีสี่ศีรษะ สี่แขน และสี่ขา ถือดาบ บ่วง และวัชระ ย่ำอยู่บนปิศาจ นอกจากนี้ยังปรากฏรูปปางที่คล้ายกับครุฑ

อารมณ์แสดงของพระวัชรปาณีมักออกมาในรูปของความเกรี้ยวกราด และมักถูกแทนเชิงสัญลักษณ์เป็นยักษ์

โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้าง "ความกลัวในปัจเจกเพื่อสลายความหยิ่งยโสในตัว" มือขวาที่ยื่นออกไปกวัดแกว่งวัชระเป็นสัญลักษณ์แทน "ความรู้ที่ผ่านการวิเคราะห์มาแล้ว (ญาณวัชระ) ซึ่งจะทำลายความโลภ"     

นอกจากนี้ยังอาจพบปรากฏสวมมงกุฏกะโหลก แต่โดยทั่วไปแล้วมักพบสวมมงกุฏโพธิสัตว์ห้ายอด เป็นสัญลักษณ์แทนพลังอำนาจของพระฌานิพุทธะทั้งห้าองค์

www.Luxuryhruhra.com ขอขอบพระคุณที่มาจาก วิกิพีเดียค่ะ